Een hypertrofisch litteken en een keloïd litteken zijn beide vormen van abnormale littekenvorming die kunnen optreden na huidletsel. Hoewel ze enkele overeenkomsten vertonen, zijn er ook verschillen tussen beide.
Hypertrofisch litteken:
- Een hypertrofisch litteken is een verhoogd en verdikt litteken dat binnen de grenzen van het oorspronkelijke wondgebied blijft.
- Het ontstaat als gevolg van een overmatige productie van collageen tijdens het genezingsproces.
- Hypertrofische littekens kunnen rood, dik en verheven zijn, en kunnen jeuk of pijn veroorzaken.
- Ze komen vaak voor op plaatsen waar er veel spanning op het littekenweefsel is, zoals op de borst, schouders, oren of gewrichten.
Keloïd litteken:
- Een keloïd litteken gaat verder dan de grenzen van het oorspronkelijke wondgebied en breidt zich uit in het omliggende gezonde weefsel.
- Het wordt gekenmerkt door een abnormale groei van collageenvezels.
- Keloïde littekens zijn verdikt, verheven, glanzend en kunnen jeuken of pijn doen.
- Ze kunnen op elk deel van het lichaam voorkomen, maar komen vaker voor op de borst, schouders, achterkant van het hoofd en oorlellen.
Behandeling van hypertrofische en keloïde littekens omvat verschillende opties, zoals:
- Conservatieve behandeling:
- Het gebruik van drukverbanden, siliconenverbanden of gel kan helpen om de littekenvorming te verminderen.
- Massagetherapie kan helpen de doorbloeding te verbeteren en littekenweefsel zachter te maken.
- Het vermijden van blootstelling aan de zon en het gebruik van zonnebrandcrème kan de littekenkleuring helpen verminderen.
- Corticosteroïdinjecties:
- Corticosteroïden worden in het littekenweefsel geïnjecteerd om ontsteking te verminderen en het litteken plat te maken.
- Deze behandeling kan helpen bij het verminderen van jeuk, pijn en verdikking van het litteken.
- Chirurgische behandeling:
- Chirurgie kan worden overwogen bij keloïde littekens die niet goed reageren op andere behandelingen.
- De chirurg kan het keloïde litteken verwijderen en de wond sluiten met behulp van technieken zoals huidtransplantatie of huidflap.
- Andere behandelingen:
- Andere opties, zoals lasertherapie, cryotherapie (behandeling met koude temperaturen), druktherapie met siliconenpleisters en bestralingstherapie, kunnen worden overwogen afhankelijk van de individuele situatie.
- Lasertherapie:
- Verschillende soorten lasers, zoals de pulsed-dye laser en de fractionele laser, kunnen worden gebruikt om hypertrofische en keloïde littekens te behandelen.
- Lasertherapie richt zich op het verminderen van de bloedtoevoer naar het littekenweefsel, waardoor de verdikking en roodheid kunnen verminderen.
- Cryotherapie:
- Cryotherapie maakt gebruik van extreme kou om littekenweefsel te bevriezen en te vernietigen.
- Door de bevriezing kan het littekenweefsel afsterven, waardoor een gladdere huid kan ontstaan.
- Druktherapie met siliconenpleisters:
- Het dragen van siliconenpleisters op het litteken kan helpen om de littekenvorming te verminderen.
- De constante druk en hydratatie van de pleister kunnen het littekenweefsel zachter en vlakker maken.
- Bestralingstherapie:
- Bestralingstherapie kan worden overwogen in gevallen waarin hypertrofische of keloïde littekens blijven groeien ondanks andere behandelingen.
- Het doel van bestralingstherapie is het verminderen van de productie van collageen in het littekenweefsel.
Het is belangrijk op te merken dat de behandeling van hypertrofische en keloïde littekens complex kan zijn, en de meest effectieve behandeling kan variëren afhankelijk van de individuele situatie. Een gekwalificeerde dermatoloog of plastisch chirurg kan de juiste diagnose stellen en de meest geschikte behandelingsopties aanbevelen op basis van de specifieke kenmerken van het litteken.